Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK), 22 Ağustos’tan itibaren uygulamaya koyacağı internette istek dışı görüntülenen gayri ahlakî içerikleri filtreleme sistemi, bir kısım medya tarafından sansür olarak nitelendirilmesine rağmen dünyada yaygın şekilde kullanılıyor.
TUĞBA KAPLAN – 21 Mayıs 2011
Çocukları internet kaynaklı fuhuş, uyuşturucu, kumar gibi kötü alışkanlardan korumayı amaçlayan düzenlemeleri, AB ülkeleri 15 yıldır uyguluyor. Avrupa Konseyi, üye ülkelerden vatandaşın istediği içeriği seçmesine imkân tanımaları, farklı filtreleme profilleri ve arama motorları geliştirmeleri için düzenleme yapmalarını istiyor. Filtrelemenin kullanıcılar tarafından gönüllülük esasına göre uygulanması gerektiğini vurgulayan Konsey, her yıl güvenli internet kullanımıyla ilgili toplantılar yaparak kararlar alıyor. BTK’nın güvenli internet uygulaması da AB ve Avrupa Konseyi’nin mevcut düzenlemelerine dayanıyor.
AB’nin 1996 yılında yayınladığı internetin yasa dışı ve zararlı içeriğiyle mücadele ve çocukların korunmasına yönelik bildiri, Avrupa ülkelerinin internetin çıkışıyla bu uygulamaya dâhil olduğunu gösteriyor. Bildiriden sonra Şubat 1997’de, üye ülke hükümet temsilcileri konseyi, internet üzerindeki yasa dışı ve zararlı içerikle ilgili karar alıyor. 1999 yılından itibaren de güvenli internet programı uygulanıyor.
İnternetin yasa dışı ve zararlı içeriğiyle mücadele edilmesi ve çocukların korunması için gerekli altyapıyı oluşturan Avrupa Konseyi (EC), güvenli interneti önceliyor. Konsey, yıllar önce aldığı karar ekindeki 9-10. ve 11. maddelerinde üye ülkelerin, kullanıcılarının istedikleri içerikleri seçmelerine imkân tanıyan, farklı filtreleme profilleri ve arama motorları geliştirilmesine destek olan bir düzenleme getirilmesini belirtiyor. Filtrelemenin, kullanıcılar tarafından gönüllülük esasına göre uygulanması gerektiğini vurgulayan Konsey, üye ülkelerde içerik ve servis sağlayıcıların, küçükler için zararlı içeriğe karşı, yaş doğrulama sistemleri, kişisel tanımlama kodları, şifreler gibi şartlı erişim mekanizmaları geliştirmelerinin desteklenmesini vurguluyor.
60 ülkede 2004 yılından beri her yıl güvenli internet kullanımıyla ilgili toplantılar yapılıp kararlar alınıyor. Buna öncülük yapan Avrupa Komisyonu (EC) ile mobil servis sağlayıcıları güvenli mobil kullanımı için gönüllü olarak çalışıyor. 2007 yılında yaptıkları, “Çocukların ve Gençlerin Güvenli Mobil Kullanımına İlişkin Avrupa Çerçeve Anlaşması”nı Avrupa mobil pazarının % 96’sını oluşturan 91 firma imzaladı.
Dünyadaki örnekleriyle zararlı içerikle mücadele
İngiltere: Tüm mobil şebekeler, standart olarak yetişkin içeriğe erişimi engelleyecek filtreleme yazılımı sağlıyor. Engellemeyi aşmak için şebeke operatörü üzerinden yaş doğrulama işlemi yapılması gerekiyor.
İspanya: 32/2002 sayılı “Bilgi Toplumu Servisleri ve Elektronik Ticaret” kanunu çerçevesinde; çocuklar için çevrimiçi riskler ve uygun filtreleme teknolojileri konusunda kullanıcılarını bilgilendirmekle yükümlüdürler.
İsviçre: 9 Mart 2007 tarihli telekomünikasyon servisleri konusundaki İsviçre yönetmeliğinin (OTS) 41. maddesi gereğince İsviçre Telekomünikasyon işletmecileri, 16 yaşından küçük olduğu belirlenen kullanıcılarının erotik ve pornografik içeriğe sahip katma değerli hizmetlere erişimini engelleyici tedbirler almakla yükümlüdürler.
Avustralya: Avustralya hükümeti, internet filtrelemesi için ayırdığı bütçeyle konuşuluyor. 116,6 milyon Avustralya Doları (86 milyon ABD Doları) bütçeye sahip “Avustralya Ailelerini Online Ortamda Koruma” girişimi ile 3 yıllık süre içerisinde tüm ailelere ücretsiz internet filtreleme yazılımı dağıtılıyor. Ayrıca, şebeke temelli filtreleme çalışmaları da yapılıyor.
