TUĞBA KAPLAN
Gün geçmiyor ki bir talimat haberi ile daha karşılaşmayalım. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan’dan duymaya alışık olduğumuz, ‘talimat verdim’ fiili meğer geçen yıldan bu yana hayatımızın önemli bir parçası olmuş.
‘Her şeyi devletten bekleme vatandaş, biraz da kendin çalış.’ diyen zihniyet, ülkeyi talimatlara boğmuş da haberimiz yok. Hal böyle olunca, vatandaş nefes almadan önce bile talimat bekler hale gelmiş. Vatandaşın parkı ne zaman gezeceğine, kimin kaç çocuk yapacağına, hangi klavyeyi kullanacağına, ağaç dikilip dikilmeyeceğine varıncaya kadar bir yığın talimat. Bir de verilen bu talimatları yerine getirmek için adeta yarışan, cümlelerine ‘Başbakan’ın talimatıyla’ diye başlayan bakanlar, valiler, müdürler… Arama motoruna ‘talimat’ yazın, sayısız ‘talimat verdim’ ve ‘Başbakan’ın talimatıyla’ haberleri çıkıyor.
Özellikle 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet iddiası operasyonundan sonra internete düşen, Başbakan’a ait olduğu iddia edilen ses kayıtlarında verilen talimatlar Türkiye’nin tam bir ‘talimatokrasi’ ülkesine dönüştüğünü gösteriyor. Medyada çıkan habere, sunucuya, program konuğuna açıktan yapılan müdahale, ihaleye karışma, bir futbol kulübü başkanını belirleme, savcıları, polisleri görevden alma, hangi davaya hangi savcının, hâkimin bakacağını belirleme, davanın seyrini etkileme, MİT siparişiyle kanun yapmaya varıncaya kadar uzun bir talimatname listesi karşımıza çıkıyor. İşte ülkeyi talimatokrasiye çeviren talimatlar…
Parkı da mı gezmiyah? (23 Haziran 2013)
Taksim Gezi Parkı günler süren eylemlerin ardından Başbakan’ın talimatıyla boşaltılıp, temizlenir. Başbakan’ın talimatıyla açılıp, kapanan, temizlenen Gezi Parkı için vatandaş ‘Parkı da mı gezmiyah?’ derken yine bir talimatla parkın gezilebileceğini bizatihi Başbakan açıkladı: “Şimdi Gezi Parkı’nı benim vatandaşlarımın hepsi gezecek.”
‘Polise talimatı ben verdim’ (24 Haziran 2013)
Gezi’nin dağıtılması emrini kimin verdiği günlerce konuşuldu. Başbakan günler sonra açıklama yaptı: “İçişleri Bakanıma ‘24 saat içerisinde Atatürk Kültür Merkezi’ni temizleyeceksiniz’ dedim. ‘Meydanı ve anıtı temizleyeceksiniz arkasından da Gezi Parkı’nı temizleyeceksiniz’ dedim. Diyorlar ki ‘Polise talimatı kim verdi?’ Ben verdim. İşgal kuvvetlerini izleyecektik. Dünya zil takıp oynasın diye bunu mu seyredecektik?”
‘Savarona ile ilgileniyoruz’ (10 Eylül 2013)
Ülkede talimatsız neredeyse kimse birbirine selam bile vermezken, Kültür ve Turizm Bakanı Ömer Çelik de 1989 yılında 49 yıllığına işadamı Kahraman Sadıkoğlu’na kiralanan Atatürk’ün yatı Savarona’yla Başbakan Erdoğan’ın talimatıyla ilgilendiklerini belirtti. “Sayın Başbakanımızın talimatıyla Savarona gemisiyle ilgileniyoruz. Onun tarihimizde önemli bir yeri var. Süreç devam ediyor. Olgunlaşınca paylaşacağız.” dedi.
Kızlı erkekli evler (4 Kasım 2013)
“Denizli ilinde şahit olduk. Yurtların yetersizliği beraberinde çeşitli sıkıntılar doğuruyor. Üniversite öğrencisi genç kız, erkek öğrenci ile aynı evde kalıyor. Bunun denetimi yok. Muhafazakâr demokrat yapımıza bu ters. Vali beye bunun talimatını verdik. Bunun bir şekilde denetimi yapılacak.”
Başbakan talimatı verdi, valiler ‘kızlı-erkekli ev’ yarışına girdi (5 Kasım 2013)
Başbakan’ın denetim valiler tarafından yapılacak dediği kızlı erkekli evler için valiler denetim yarışına girdi. Başbakan’ın sözlerinin hemen ardından Adana Valisi Hüseyin Avni Coş bir açıklama yapmış ve “Başbakan’ımızın sözleri talimattır, gereken yapılacak.” demişti. Ancak Afyonkarahisar Valiliği daha önce davrandı ve gece saatlerinde üniversite öğrencilerinin sıklıkla gittiği kafelere baskın yaparak GBT kontrolü ve adres tespiti ile beraber kalıp kalmadıklarını öğrendi.
Angry Birds’ü değil, Başbakan’ı kızdırmayın (6 Kasım 2013)
Başbakan, Helsinki temasları kapsamında, Angry Birds’ü geliştiren Rovio Şirketi ziyareti dönüşünde kısa bir açıklama yaptı: “Firma ile Fatih projesi, akıllı tahta ve eğlenerek öğrenme konularında ortak çalışma yapılabilmesi için talimat vereceğim. Döner dönmez arkadaşlarımızla çalışmayı yapıp, burayla irtibata geçmeyi arzu ediyoruz.”
Milli ağaçlandırma seferberliği (14 Kasım 2013)
Gezi olayları ile başlayan, Ankara’da ODTÜ yolu yapımındaki ağaçların kesilmesi ile tavan yapan eylemlerin ardından hükümet harekete geçti. Başbakan’ın talimatı ile harekete geçen bakanlık üniversitelerde ağaçlandırma çalışması için “milli ağaçlandırma seferberliği” projesine imza attı.
3 çocuk değil miydi o ya? (16 Kasım 2013)
Başbakan’ın katıldığı nikâh törenlerinden alınan mesaj hepimizin malumu: ‘Üç çocuk’. Üç çocuk talimatını ciddiye alıp, uygulayanlar mevcut. Ama Başbakan en son katıldığı Diyarbakır’da toplu nikâh töreninde vatandaşa ters köşe yaptı. “Bir olur garip olur, iki olur rakip olur, üç olur dengi, dört olur bereket olur, gerisi Allah kerim. Demek ki en az dört çocuk.”
“Dershanelerle ilgili Başbakan talimat verdi” (18 Kasım 2013)
Dershaneleri kapatma mevzuu bakın ilk kimin aklına gelmiş. Bülent Arınç’ın “Bakanımızın önerisi üzerine Başbakanımız dershanelerle ilgili talimat verdi.” sözleri yine herkesten evvel her şeyi düşünme yeteneğine sahip Başbakan’ın fikri olduğunu gösteriyor.
F klavye mi yoksa Q mu derken, ülke adına karar verildi (10 Aralık 2013)
Millet ‘F klavye mi Q mu daha iyi?’ diye düşünürken, Başbakan vatandaş adına karar vererek, milleti büyük bir ikilemden de kurtarmış oldu! Erdoğan yayımladığı genelge ile kamu kurum ve kuruluşlarında F klavye kullanılması talimatını verdi. Kamu kurum ve kuruluşlarında 2017 yılı sonuna kadar F klavyeye dönüştürülmesi ‘F klavye’ konulu genelgeyle Resmî Gazete’de yayımlandı.
TAPE TALİMATLARI
“Talimatı Başbakan verdi” (28 Aralık 2013)
Büyük rüşvet ve yolsuzluk davası nedeniyle görevinden istifa eden Çevre ve Şehircilik Bakanı Erdoğan Bayraktar, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, kendisine talimatı verenin Başbakan olduğunu söyleyip “Başbakan öbür dünyada yakana yapışacağım yakana.” dedi.
Başbakan’dan büyükelçilere ‘karalama’ talimatı (15 0cak 2014)
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Türk büyükelçilerinden ‘emniyet ve yargı içine sızdığını iddia ettiği örgütü’ yurtdışındaki muhataplarına anlatma talimatı verdi. “Biz zaten çeşitli vasıtalarla bu bilgilendirmeleri yapacağız. Ancak asıl yük, asıl sorumluluk hiç kuşkusuz tek tek büyükelçilerin omuzlarındadır.”
ALO Fatih talimatları (6 Şubat 2014)
Başbakan Erdoğan ve Habertürk eski Yönetim Kurulu Üyesi Fatih Saraç arasında geçtiği iddia edilen telefon kayıtlarına göre, Erdoğan medyayı rahatça kontrol etmek için Habertürk’e yerleştirdiği Saraç aracılığıyla meğer bir ALO Fatih hattı kurmuş. Ses kayıtlarından anlaşılan talimatlar ise şöyle: “Bahçeli’nin grup toplantısını yayınlamayın. Gazetede yayınlanacak ankette MHP’nin 2 puanını alın BDP’ye ekleyin. Mustafa Sarıgül haberlerine Habertürk’te yer vermeyin. Sağlık sistemini eleştiren haberi yapanları kovun. Show TV’de program yapan Saba Tümer ve Yaşar Nuri Öztürk’ün işine son verin.”
Mit Kanunu’nun talimatı Başbakan’dan (21 Şubat 2014)
Başbakan, MİT belgelerini yayınlayana 9 yıl ceza verileceği, MİT’in tek hâkimin onayı ile istediği kişiyi dinleyebileceği, MİT’in fişleme belgelerini yargıya bile vermeyeceği gibi 15 maddelik kanun teklifi talimatını verdi. Demokrasi ve insan haklarından uzak bu kanun maddeleri AK Parti grubunda 2 maddeye düşürülmesine rağmen, MİT maddeleri yeterli bulmayıp diretince Başbakan’ın talimatıyla 15 maddelik MİT Kanunu teklifi gündeme geldi.
Sıfırla talimatı (24 Şubat 2014)
Başbakan ile Bilal Erdoğan’a ait olduğu iddia edilen kayıtta, başbakan oğlunu arayıp, evdeki paraların tamamen sıfırlanması, ellerindeki tüm parayı çıkarmaları ve paranın çok fazla yer kapladığı için taşınması dikkat çekmesin diye akşam hava karardıktan sonra evden çıkarılmasının daha iyi olacağı talimatını veriyor. Sıfırlanamayan 30 milyon Euro ile Çamlıca’da bulunan Şehrizar Konakları’ndan gayrimenkul alınması kararlaştırılıyor.
Sadullah Ergin’e ‘savcı’ talimatı (3 Mart 2014)
Başbakan Erdoğan ile dönemin Adalet Bakanı Sadullah Ergin arasında geçtiği öne sürülen iki ses kaydında Aydın Doğan’ın SPK davasıyla ilgili mahkûmiyet kararını hızlandırma talimatı veriyor. Konuyla ilgili ikinci ses kaydında ise Başbakan Ergin’e davanın gideceği Yargıtay Ceza Kurulu’ndaki üyelerin yakın takibe alınması talimatını veriyor.
Fenerbahçe talimatı (4 Mart 2014)
Fenerbahçe kongresi öncesi Başbakan oğlu Bilal’e Mehmet Ali Aydınlar’ın desteklenmesi gerektiğine dair talimat veriyor. Fenerbahçe başkan adayının neler söylemesi ve yönetime kimlerin gerektiğini anlatıyor. Bilal hadiseyi bir türlü kavrayamıyor, babası sinirleniyor, “Bilal anlamıyorsun yavv” diyor.
MİLGEM talimatı (5 Mart 2014)
İddia edilen telefon kaydında, başbakan milli gemi ihalesinin Koç grubundan alınıp, Metin Kalkavan’ın şirketine verilmesi talimatında bulunuyor. Deniz Ticaret Odası Başkanı işadamı Metin Kalkavan’a, milli gemi (MİLGEM) projesini de kapsayan Savunma Sanayii Müsteşarlığı ihaleleri konusunda bilgi veriyor, yönlendirme yapıyor. Başbakan daha sonra bu kaydı doğrulayarak “Birisi saf dışı edilmiş olabilir.” dedi.
Tivnikli’ye telefon kaydı (8 Mart 2014)
Habertürk’te çıkan haberden rahatsız olan Abdullah Tivnikli, Erdoğan’a Fatih Saraç’la arasındaki durumu anlatıp, şikayet ediyor. Başbakan’ın yönlendirmesiyle MİT’ten Saraç’ın tehdit içerikli konuşma kaydını istiyor. Erdoğan’dan gelen talimatla Hakan Fidan konuyla ilgileniyor. Tüm telefonları dinleyebilen MİT, illegal olarak konuşma kaydını Tivnikli’ye veriyor. Tivnikli daha sonra Fatih Saraç ve Turgay Ciner’e dava açıyor.
Yiğit’i TV’ye çıkarın (10 Mart 2014)
NTV, Yiğit Bulut’u yayına çıkarmamak için direniyor. Ancak Başbakan Erdoğan 17 Aralık’ın ekonomiye de bir darbe olduğunu anlatsın diye Bulut’un NTV’ye çıkarılması için Ferit Şahenk’i arıyor. Bulut, 21 Aralık’ta programa çıkması için davet ediliyor.
