TUĞBA KAPLAN
Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri’nin anne-babasına dair çok bilgi ve belge bulunmuyor. Nesil Yayınları’ndan çıkan ‘Bediüzzaman’ın Validesi Nuriye Ana’ romanı, her insanın olduğu gibi Üstad’ın da birinci ve en tesirli muallimesi, şefkat ve merhamet timsali, ümmi bir anneyi, Nuriye Ana’yı anlatıyor.
“Evet, insanın en birinci üstadı ve tesirli muallimi, onun validesidir. Bu münasebetle, ben kendi şahsımda kat’î ve daima hissettiğim bu mânâyı beyan ediyorum.” der ve Yirmidördüncü Lema’da annesinden aldığı manevi eğitimin ehemmiyetini anlatır Bediüzzaman Said Nursi Hazretleri.
“Ben bu seksen sene ömrümde, seksen bin zatlardan ders aldığım halde, kasem ediyorum ki, en esaslı ve sarsılmaz ve her vakit bana dersini tazeler gibi, merhum validemden aldığım telkinat ve mânevî derslerdir ki, o dersler fıtratımda, adeta maddî vücudumda çekirdekler hükmünde yerleşmiş. Sair derslerimin o çekirdekler üzerine bina edildiğini aynen görüyorum. Demek, bir yaşımdaki fıtratıma ve ruhuma merhum validemin ders ve telkinâtını, şimdi bu seksen yaşımdaki gördüğüm büyük hakikatler içinde birer çekirdek-i esasiye müşahede ediyorum. Ezcümle: Meslek ve meşrebimin dört esasından en mühimi olan şefkat etmek ve Risale-i Nur’un da en büyük hakikati olan acımak ve merhamet etmeyi, o validemin şefkatli fiil ve halinden ve o mânevî derslerinden aldığımı yakînen görüyorum.”
Üstad Hazretleri’nin kalbine yerleşen ve tüm hayatını şekillendiren o şefkat ve merhametin mimarı annesi Nuriye Hanım. Asrın müceddidine, garibüzzamana, çağın ve modern zamanın alimi olan Bediüzzaman Said Nursi’ye annelik yapan ve bu kutsi vazifeyle şereflenen ümmi bir hanım Nure Ana. Teslim, hayat tarzı; tevekkül ise hal lisanı olmuş, ömrü boyunca teheccüd namazlarını aksatmayan bir zat-ı muhtereme. Yine ümmi olan ama çocuklarına ilim öğretmekten başka arzusu olmayan, zamana ve alışkanlıklara kafa tutma cesareti göstermekten geri durmayan bir baba, Sofi Mirza da. Üstad’ın anne ve babası hakkında çok bilgi ve belge yok. Yazar Hülya Yakut Üstündağ da okuduğu, dinlediği hatıralarla, var olan bilgi ve belgelerle, Üstad’ın yaşadığı topraklarda iz sürerek ‘Bediüzzaman’ın Validesi Nuriye Ana’ kitabını yazmayı bir borç bilmiş kendine.
Zamanın Bedii’sini beklerken…
Çocuklarını abdestsiz emzirmeyen, namazlarına büyük önem ve özen gösteren, çocuklarını dualarla uyutan ‘Nuriye Ana’ kitabının bir harfini bile abdestsiz yazmamaya özen göstermiş. Kitabı yazarken, Bediüzzaman’ın yalnızlığını, kimsesizliğini, annesizliğini ve Nuriye Ana’nın evladından uzak kalışını duyarak, hissederek yazmaya gayret göstermiş. Hülya Yakut, Üstad Hazretleri’nin doğumundan öncesini anlatarak başlıyor romana. Dönemin şartlarını dünya ve ülke adına sıkıntılı günlerini tasvir ederken, Nure Ana ve Mirza Baba’nın hayatına götürüyor okuyucuyu da. Her şeyi maddede arayanların zemin hazırlığının olduğu zamanlar. İnsanlık, akılların gözlere indiği günlerin eşiğinde. Hak ile batıl birbirine karışmış, bid’aların hücumu, gaflet perdesinin kalınlaşması vatanperverler için büyük tehlike arz ediyor. Ruhi bunalımlara çeyrek kala, acıların ehl-i aklı ve ehl-i kalbi arayışa sürüklediği dağdağalı bir dönem. Yıllar yılları kovalarken geçen zaman diliminde Nure Ana belli aralıklarla izahını yapamadığı rüyalar görür. Bu rüyalarda hep bir çocukla konuşur, onunla kırlarda gezer ve çocuk birden gözden kaybolur. Onun varlığını hisseder ama göremez. Ancak uzak zamanların bir yiğidine hasret kalacağını hisseder içten içe.
‘Ben o çocuğa yetişemeyeceğim’
Nure Ana, ahirzaman fitnesinin kol gezdiği böyle bir asırda gece gündüz milletin ülkenin selameti ve evlatlarının ebedi hayatlarını kurtarmaları için dua eder. Kararan gecelerin son demlerini yaşarken, yeni asra çeyrek vardır. İnsanların sessiz feryatlarına, halis dualarına cevap beklediği artık yeni bir manevi kurtarıcı hasretle beklendiği günlerdir. Hasılı bir Bedii’ye muhtaçtırlar. Bir asr-ı saadet Müslüman’ın özlemi içinde yanıp, bir ahirzaman kahramanının yolunu gözlerler. İman, İslam ve Kur’an hakikatleri için canını feda edecek bir serdengeçti beklenir. Ve beklenen müjde Nure Ana’nın bir garibe, mazluma, kahramana, zamanın Bedii’sine hamile olduğu haberidir. Nure Ana’nın rüyalarına girdiği halde çok heyecanlanır. Fakat Sofi Mirza ne bocalar ne de şaşırır. Zira evvelinden hocası Gavs-ı Hizan Hazretleri’ni hayattayken ziyaret ettiğinde bu müjdeyi alır. “Ben o çocuğa yetişemeyeceğim.” Gavs-ı Hizan’ın dört-beş yıl önceki bu müjdesini duyanlar, duymayanlara daha o gün yayar ve Anadolu’nun şefkat ve merhamet kahramanının doğacağı günü bekler. O gün gelir ve zamanın alimi, sağ elinin işaret parmağı havada doğar. Ağlamak şöyle dursun büyük bir sükunetle adeta tefekkürle birkaç aylıkmış gibi etrafı seyreder.
Söylediği ilk kelime ‘Allah’
Doğumdan sonra Nure Ana yine rüyalar görür. Onlardan birinde yine bir gün oğlu kucağındayken daldığı rüyadan ‘Korkma Nure Hanım. Merak etme, senin oğlun düşmez, o zirvelerin adamı… Harp meydanlarında onlarca saat su içinde yarı baygın kalır, yine düşmez. Düşman ordularının başkumandanı karşısında dimdik durur, yine düşmez’ sedasıyla uyanan Nure Ana, o gün Said’e ana olmanın lütfuna eriştiğini anlar. İlmin anahtarını oğluna veren ilk kişi olan Nuriye Hanım, bebeğini bir kez dahi abdestsiz emzirmez. Oğlunu ağladığı vakitlerde ‘Hu hu hu Allah/La ilahe illallah’ nidasıyla sakinleştirir. Sırf bu nedenle Üstad’ın konuşmaya başlarken söylediği ilk kelime de ‘Allah’tır. Gel zaman git zaman Nure Ana, dokuz yaşında evladını milletin imanını selamete çıkarması, iman, İslam ve Kur’an hizmeti için gurbete gönderir. Sonrasını Nurlardan, Üstad Hazretleri’nin kendi hayatını anlattığı Tarihçe-i Hayat’tan okuduğumuz kadarıyla biliyoruz. Velhasıl, bu romanı okurken karanlık bir asra müjde olarak gelen bir alimin doğuşuna şahitlik edip, nice rüyadan, nice hikâyeden ibret almak mümkün.
